Gan nhiễm mỡ tuy không phải là bệnh nguy hiểm, nhưng sẽ ảnh hưởng tới sức năng gan và nếu để lâu dài không chữa trị sẽ gây rắc rối cho sức khỏe tổng quan. Bài viết này sẽ gửi tới bạn phương pháp chẩn đoán gan nhiễm mỡ chính xác và cách điều trị dứt điểm bệnh gan nhiễm mỡ hiệu quả nhất.
Gan nhiễm mỡ là gì?
Gan nhiễm mỡ hay còn gọi là thoái hóa mỡ gan. Gan nhiễm mỡ bệnh lý được xác định khi lượng mỡ tích tụ trong gan chiếm nhiều hơn 5% trọng lượng gan. Gan nhiễm mỡ được chia ra nhiều cấp độ bệnh tăng dần, càng cao thì càng nguy hiểm. Các dấu hiện nhận biết cũng không rõ ràng, bởi vậy người bệnh thường chỉ biết bệnh khi kiểm tra sức khỏe định kỳ hoặc làm các xét nghiệm sinh thiết gan.
Bệnh gan nhiễm mỡ gây hại cho gan, ngăn chặn nó loại bỏ độc tố và sản xuất mật cho hệ tiêu hóa. Khi gan không thể thực hiện các nhiệm vụ này một cách hiệu quả, nó sẽ khiến một người có nguy cơ phát triển các vấn đề khác trên khắp cơ thể.
Nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ
Người ta thường phân loại gan nhiễm mỡ do rượu và gan nhiễm mỡ không do rượu, chính vì vậy, rượu là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh gan nhiễm mỡ. Trong quá trình lọc bỏ rượu, gan có thể tạo ra các chất độc hại khiến gan bị tổn thương, tích tụ mỡ thừa và gây gan nhiễm mỡ.
Ngoài rượu, những nguyên nhân khác gây gan nhiễm mỡ cần kể tới như:
- Béo phì: là một yếu tố nguy cơ dẫn đến hiện tượng gan nhiễm mỡ. Khi cơ thể thường xuyên cung cấp lượng chất béo triglyceride vượt ngưỡng cơ thể có thể hấp thu thì sẽ có hiện tượng tích tụ, không chuyển hóa hết, tạo thành nguy cơ gan nhiễm mỡ.
- Bệnh đái tháo đường: Ở bệnh nhân đái tháo đường, axit béo tự do trong máu sẽ tăng điều động trường hợp bệnh nhân hạ đường huyết. Tăng sử dụng axit béo tự do từ mô mỡ vào máu, gan chuyển hóa axit béo tự do thành triglyceride.
- Suy dinh dưỡng: Suy dinh dưỡng khiến cơ thể không thể tổng hợp được apolipoprotein làm cho chất triglyceride tích tụ trong gan, lâu ngày sẽ gây mỡ thừa trong gan.
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc điều trị mỡ máu hoặc sử dụng thuốc isoniazid điều trị lao phổi có thể có tác dụng phụ làm thay đổi việc tổng hợp protein, gây tổn thương gan và khiến gan nhiễm mỡ.
Biểu hiện của bệnh gan nhiễm mỡ
- Béo bụng: Theo các chuyên gia, béo phì có mối liên hệ chặt chẽ với gan nhiễm mỡ, đặc biệt là những người béo bụng, mỡ vùng bụng có ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, có thể gây ra các bệnh tiểu đường, huyết áp cao, nhồi máu cơ tim, đột quỵ,…
- Luôn cảm thấy đói và thèm ăn đồ ngọt: Cơ thể bạn luôn cảm thấy đói và thèm ăn, dẫn tới dễ ăn nhiều hơn. Nếu ăn nhiều tinh bột, đường trong thời gian dài sẽ gây tích tụ mỡ trong gan, suy giảm chức năng gan.
- Mức cholesterol cao: Hàm lượng mỡ trong máu cao báo hiệu gan của bạn đang dư thừa mỡ. Hãy thường xuyên kiểm tra mức cholesterol để kiểm soát nguy cơ gan nhiễm mỡ.
- Huyết áp cao: Sau khi phân tích dữ liệu của 3.000 người, các nhà khoa học Đức đã phát hiện những người bị gan nhiễm mỡ có nguy cơ tăng huyết áp cao gấp 3 lần so với những người bình thường.
- Luôn cảm thấy mệt mỏi: Bệnh gan nhiễm mỡ thường không có triệu chứng rõ rệt. Do đó bạn sẽ không thể biết mình bị bệnh trừ khi làm xét nghiệm máu hay sinh thiết gan. Tuy nhiên, một khi bệnh tiến triển thành xơ gan, bạn có thể gặp các dấu hiệu như mệt mỏi và cảm thấy cơ thể suy nhược nhanh
- Đau bụng ở phía trên bên phải: Gan nằm phía bên phải ổ bụng, khi dịch bắt đầu tích lại trong bụng, nếu bị nhiễm trùng, bạn sẽ thấy đau bụng. Sau đó, bạn có thể dần mất khẩu vị ăn uống và không cảm thấy ngon miệng.
- Vàng da: Khi mắc gan nhiễm mỡ, tế bào gan bị tổn thương, sự chuyển hóa bilirubin gặp rắc rối, nhuộm vàng vàng cứng, màng nhầy và da, đi kèm là mệt mỏi, khó chịu, chán ăn. Số ít người gan nhiễm mỡ sẽ vàng da thể nhẹ, sau khi chất béo trong gan được loại bỏ, bệnh vàng da sẽ lập tức biến mất.
Bệnh gan nhiễm mỡ nếu phát hiện sớm sẽ điều trị rất dễ dàng và không tốn kém. Việc điều trị không cần dùng thuốc mà chủ yếu là điều chỉnh chế độ ăn và vận động.
Các phương pháp điều trị gan nhiễm mỡ
Người bị gan nhiễm mỡ thường kèm theo hội chứng chuyển hóa, lượng đường tăng một chút( chưa gọi là tiểu đường), huyết áp hơi lên một chút( nhưng chưa hẳn là cao huyết áp hoàn toàn), lượng mỡ trong máu tăng một chút, để lâu ngày sẽ tàn phá cơ thể. Bởi vậy, việc điều trị gan nhiễm mỡ bước đầu tiên cần thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh trước để cơ thể giảm bớt lượng mỡ và gan giảm tích tụ mỡ. Sau đó, các chỉ số về đường huyết, huyết áp, bác sĩ sẽ có hướng điều trị dễ hơn cho bạn.
Thay đổi lối sống
Hãy bắt đầu từ việc thay đổi thói quen sinh hoạt, ăn uống, chế độ tập luyện thể thao phù hợp hơn:
Giảm cân
Nếu bạn đang thừa cân, béo phì hãy giảm cân ngay, nhất là không nên để ” bụng bự “, chu vi vòng bụng nên nhỏ hơn chu vi vòng mông( vòng 2 nhỏ hơn 80% của vòng 3). Chất mỡ trong bụng rất độc, nó có thể tiết ra các hormone đi khắp cơ thể và tàn phá cơ thể, làm cao huyết áp, tiểu đường, thiếu máu cơ tim, rối loạn trao đổi chất, … Người có vòng bụng nhỏ cũng giảm được nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Lưu ý rằng: Nên lựa chọn cách giảm cân an toàn, không gây hại cho sức khỏe.
Chế độ ăn uống lành mạnh
Chế độ ăn uống có ảnh hưởng trực tiếp tới hoạt động của gan và tình trạng bệnh gan nhiễm mỡ. Bạn cần lưu ý một số điểm quan trọng dưới đây:
- Ngừng uống rượu
- Giảm lượng carbonhydrate, ví dụ như hạn chế tiêu thụ nhóm tinh bột: khoai tây, ngũ cốc thô, lúa mì, …
- Giảm cholesterol xấu
- Giảm lượng đường fructose nhân tạo, chúng thường có trong các loại đồ uống đóng chai, các loại thực phẩm chế biến sẵn,…
- Tiêu thụ chất béo tốt( omega3-. omega-6), thường có trong bơ, cá hồi, quả óc chó,…
- Ăn nhiều rau xanh, trái cây…để bổ sung chất xơ, vitamin và có thể hỗ trợ giảm cân an toàn.
Tập thể dục
Hãy dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để thực hiện các bài tập thể dục hoặc chơi một bộ môn thể thao mà bạn yêu thích. Tập thể dục có ý nghĩa vô cùng lớn đối với sức khỏe tổng quan của bạn, không riêng gì cho lán gan. Các bài tập thể dục cũng giúp cho bạn giảm cân an toàn và hiệu quả.
Kiểm soát bệnh tiểu đường của bạn
Nếu bạn bị tiểu đường, hãy tuân theo hướng dẫn của bác sĩ về thuốc và chế độ ăn uống, theo dõi sát sao chỉ số lượng đường trong máu của bạn.
Bên cạnh đó, bạn cũng cần lưu ý sắp xếp thời gian biểu khoa học: có giờ giấc ăn uống, làm việc, sinh hoạt, nghỉ ngơi phù hợp, tránh căng thẳng, áp lực và đặt kế hoạch thăm khám sức khỏe định kỳ.
Điều trị bằng thuốc
- Thuốc Tây: Hiện tại chưa có một nghiên cứu rõ ràng về loại thuốc nào giảm mỡ trong gan, người ta có đưa ra một số thuốc nhưng chưa được công nhận. Trong những trường hợp gan nhiễm mỡ nghiêm trọng, các bác sĩ có thể sử dụng một số loại thuốc có thể giúp bạn giảm cơn đau và sự tàn phá gan sau đó sẽ dần điều chỉnh và thực hiện biện pháp thay đổi lối sống.
- Thuốc Nam: Thuốc nam được xem là giàu có và phong phú, các bài thuốc nam cũng có thể giúp cho người bị gan nhiễm mỡ nhẹ mau khỏi bệnh. Các loại thuốc nam tiêu biểu trị gan nhiễm mỡ tiêu biểu như: hoa bụp giấm, giảo cổ lam, lá sen, diệp hạ châu, xạ đen,…
