Bạn có biết rằng mỡ máu cao và xơ vữa động mạch có mối liên hệ mật thiết với nhau. Theo nghiên cứu, những người bị mỡ máu cao có nguy cơ mắc xơ vữa động mạch cao gấp 2-3 lần so với người bình thường . Bài viết dưới đây sẽ cho bạn thấy mối liên hệ giữa xơ vữa động mạch và mỡ máu cao, đồng thời cung cấp những biện pháp giúp người mỡ máu cao tránh được nguy cơ mắc xơ vữa động mạch
Mỡ máu cao là bệnh gì? Xơ vữa động mạch là bệnh gì?
Mỡ máu cao là bệnh gì?
Mỡ máu là tên gọi thông thường của lipid máu, bao gồm nhiều thành phần khác nhau, trong đó thành phần quan trọng nhất là cholesterol
Mỡ máu cao hay còn gọi là rối loạn lipit máu thực chất là tình trạng rối loạn chuyển đổi chất béo trong cơ thể làm cho lượng chất béo trong máu quá cao được biểu hiện khi lượng cholesterol xấu tăng lên ( > 4,12mmol/l) và cholesterol tốt giảm đi (< 1 mmol/l).
- Cholesterol tốt lại được coi là “mỡ tốt”: đảm nhiệm vai trò vận chuyển cholesterol dư thừa trở về gan để đào thải ra bên ngoài cơ thể
- Cholesterol xấu được coi là “mỡ xấu”: chúng có thể lắng đọng tại thành động mạch và trở thành nguyên liệu cơ bản để hình thành nên mảng xơ vữa gây cản trở dòng máu lưu thông.
- Cholesterol xấu nhiều hơn gấp 3 lần cholesterol tốt
Xơ vữa động mạch là bệnh gì?
Xơ vữa động mạch là tình trạng động mạch bị thu hẹp hoặc tắc nghẽn do các mảng bám được tạo thành trong dòng mạch máu. Các mảng bám hay còn gọi là mảng xơ vữa được hình thành từ các chất béo, cholesterol và một số hợp chất khác được tìm thấy trong cơ thể.
Theo thời gian, các mảng xơ vữa trở nên cứng dần khiến bít tắc dòng máu lưu thông đến tim hoặc các bộ phận khác gây nên các bệnh nguy hiểm như suy tim, nhồi máu cơ tim, đột quỵ, thậm chí là tử vong nếu không được chữa trị kịp thời
Mỡ máu cao và xơ vữa động mạch có mối liên hệ như thế nào?
Mỡ máu cao( cholesterol cao chính là nguyên nhân hàng đầu gây nên xơ vữa động mạch. Bởi khi Cholesterol xấu trong máu cao đồng nghĩa mỡ máu tăng dẫn đến sự dễ dàng lắng đọng ở thành mạch máu làm thành mạch trở nên xơ cứng và tắc nghẽn sự lưu thông máu trong lòng mạch – tình trạng này được gọi là Xơ vữa động mạch.
Khi lượng mỡ trong máu bị dư thừa quá cao( Cholesterol) sẽ khiến các mạch máu bị tổn thương, gây xơ vữa động mạch, làm cho mạch máu dần thu hẹp lại. Về lâu dài, hiện tượng này có thể dẫn đến một căn bệnh mãn tính khác là tăng huyết áp.
Ngoài ra, dòng máu lưu thông trong cơ thể cũng bị gián đoạn, tiềm ẩn nguy cơ đột quỵ (máu không lên não), nhồi máu cơ tim (máu không về tim) và vết thương lâu lành (máu không đến những nơi cần phục hồi).
Nếu không được chữa trị kịp thời sẽ gây ra các biến chứng nguy hiểm hàng đầu phải kể đến là các bệnh về tim mạch và đột quỵ não – các biến chứng này sẽ tùy vào từng động mạch bị ảnh hưởng
- Biến chứng về tim mạch xảy ra khi động mạch vành cung cấp máu đến tim bị hẹp làm các mô cơ tim hoại tử, điều này đẫn dến các hậu quả nghiêm trọng như thiếu máu cơ tim, nguy hiểm hơn là nhồi máu cơ tim và có thể gây tử vong tại chỗ nếu không được chữa trị kịp thời. Theo nghiên cứu những người có lượng cholesterol xấu trong máu cao có tỷ lệ mắc bệnh mạch vành cao gấp 2 – 3, mỡ máu cao cũng có liên quan đến 56% ca thiếu máu cơ tim và 90% ca nhồi máu cơ tim trên toàn cầu
- Biến chứng đột quỵ não do động mạch cảnh cung cấp máu giàu oxy cho não bị tắc nghẽn. Ban đầu có thể gây nên các cơn thiếu máu não, lâu dần nếu các mô não bị tổn thương hoàn toàn có thể gây đột quỵ nằm liệt giường. Thống kê cho thấy 93% bệnh nhân đột qụy não bị rối loạn mỡ máu
Như vậy, mỡ máu cao là nguyên nhân hàng đầu khiến bạn bị xơ vữa động mạch và có nguy cơ cao gặp phải các biến chứng nguy hiểm của nó.
Người bị mỡ máu cao cần làm gì để tránh nguy cơ xơ vữa động mạch?
Xơ vữa động mạch chính là biến chứng khó thoát khỏi của người mỡ máu cao. Do đó, hãy thực hiện các hướng dẫn thay đổi lối sống bao gồm việc thực hiện chế độ ăn lành mạnh và luyện tập thể dục thường xuyên để kiểm soát mỡ máu, giảm thiểu nguy cơ xơ vữa động mạch, mang lại sự khỏe mạnh toàn diện cho cơ thể.
Ăn một chế độ ăn có lợi cho tim
Ăn nhiều chất xơ và vitamin từ rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt. Bạn nên ăn các thực phẩm chứa protein ít béo như các loại thịt trắng: cá biển ( cá hồi, cá thu), thịt gia cầm bỏ da ( ức gà, thịt ngan) .
Thay thế chất béo bão hòa bằng các chất béo lành mạnh có nguồn gốc từ thực vật như dầu ô liu, dầu hướng dương,….
Không nên ăn các loại thịt chế biến sẵn( thịt hun khói, thịt ba rọi, xúc xích,..), đồ ăn nhanh ( pizza, humberger, gà rán,..) và các loại nước có ga, bánh ngọt – đây đều là những thực phẩm chứa chất béo bão hòa thúc đẩy hấp thụ cholesterol xấu làm mỡ máu tăng cao gây xơ vữa động mạch
Giảm cân nếu béo phì
Nếu bạn thừa cân, hãy cố gắng giảm cân. Dù chỉ giảm được một tỷ lệ nhỏ trong cân nặng cũng có thể giúp bạn giảm huyết áp và lượng đường trong máu. Bắt đầu bằng cách chọn một chế độ ăn uống lành mạnh cho tim và thực hiện các biện pháp giảm cân mỗi ngày.
Tập thể dục thường xuyên:
Việc duy trì tập thể dục thường xuyên giúp bạn đào thải chất độc trong cơ thể, giảm mỡ máu, ổn định huyết áp, hạ đừng huyết, ngừa ngừa triệt để nguy cơ mắc xơ vữa động mạch.
Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị người bệnh cần dành ít nhất 30 phút tập thể dục nhịp điệu mỗi ngày. Nếu bạn không có thời gian cho tất cả 30 phút cùng một lúc, hãy chia nó thành các phân đoạn 10 phút.
Bạn cũng nên thực hiện một vài vận động nhẹ nhàng, thực hiện các bài tập thở mỗi buổi sáng thức dậy sẽ giúp cải thiện kiểm soát lượng mỡ trong máu.
Kiểm soát cholessterol, đường huyết và huyết áp
Việc bạn thường xuyên theo dõi các chỉ số huyết áp, cân nặng, lượng cholesterol trong máu bằng cách khám sức khỏe định kì, trao đổi tình hình sức khỏe với bác sĩ để đảm bảo các chỉ số luôn ở mức bình thường giúp bạn ngăn ngừa nguy cơ mắc xơ vữa động mạch một cách hiệu quả nhất
Giữ mức cholesterol trong máu trong phạm vi cho phép Cholesterol LDL (có hại) nên dưới 100mg/dL (2,6 mmo/L) và Cholesterol HDL (tốt) nên cao hơn 40 mg/dL. Nếu bạn bị cholesterol cao quá hãy nói chuyện với bác sĩ để bác sĩ có thể tư vấn cho bạn về cách giảm bớt nó.
Bỏ thuốc lá
Nicotin trong thuốc là làm tăng nhịp tim và làm co mạch gây ra huyết áp cao. Hút thuốc làm tăng nguy cơ mắc xơ vữa động mạch gấp 5 lần so với người không hút thuốc lá. Bỏ hút thuốc là một trong những điều tốt nhất bạn có thể làm cho sức khỏe của mình.
Kiểm soát căng thẳng:
Khi bị stress nhẹ, căng thẳng tinh thần, bạn có thể áp dụng những cách giảm stress đơn giản tìm được trên mạng như: ngủ đủ giấc giúp, tập thể dục, nghe nhạc, xem phim hay đọc sách cũng giúp bạn thư giãn đầu óc,… và quan trọng hơn hết, bạn nên tâm sự với một người mà bạn tin tưởng, điều này giúp bạn giải quyết triệt để vấn đề.
Kiểm tra thường xuyên các chỉ số cơ thể:
Việc bạn thường xuyên theo dõi các chỉ số huyết áp, cân nặng, lượng cholesterol trong máu bằng cách khám sức khỏe định kì, trao đổi tình hình sức khỏe với bác sĩ để đảm bảo các chỉ số luôn ở mức bình thường giúp bạn ngăn ngừa nguy cơ mắc xơ vữa động mạch một cách hiệu quả nhất
Quá trình điều hòa mỡ máu, ngăn ngừa xơ vữa động mạch diễn ra trong thời gian dài, do đó sự kiên trì của người bệnh và phương pháp hỗ trợ là rất quan trọng. Người bệnh cần thực hiện nghiêm túc các chế độ dinh dưỡng và luyện tập thường xuyên để mang lại kết quả tốt, ngăn ngừa xơ vữa động mạch.
Sử dụng thảo dược để kiểm soát mỡ máu cao
Các nhà khoa học Việt Nam đã tìm được công thức có tác dụng vượt trội khi sử dụng phối hợp Cây xạ đen, Giảo cổ lam, Bụp giấm với các dược liệu khác. Năm 2018, viện Hàn lâm khoa học đã công bố đề tài “Nghiên cứu chiết xuất và đánh giá tác dụng hạ mỡ máu của bài thuốc phối hợp ba dược liệu Xạ đen, Giảo cổ lam và Bụp giấm” với kết quả rất ấn tượng.
Tác giả đề tài là PGS. TS Lê Minh Hà cùng cộng sự cho biết: Chế phẩm phối hợp ba dược liệu trên cho tác dụng giảm cholesterol 41,37%, Triglycerid 41,63%, LDL 27,77%, làm tăng HDL 9.87% – điều này có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc dự phòng các vấn đề về tim mạch.
Sử dụng thuốc theo liệu trình và chỉ dẫn của bác sĩ
Bên cạnh việc thực hiện các biện pháp trên bạn cần nghe theo chỉ định của bác sĩ và sử dụng thuốc theo đúng liều lượng, đúng thời điểm và liệu trình vì chỉ cần bỏ qua một bước nào đó cũng có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình điều trị và sức khỏe của người bệnh.
Tóm lại, nếu bạn bị máu nhiễm mỡ và có nguy cơ bị xơ vữa động mạch thì trước tiên bạn cần thay đổi lối sống như ăn một chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, duy trì cân nặng khỏe mạnh và bỏ hút thuốc. Bạn cũng có thể cần dùng thuốc để hạ đường huyết, huyết áp hoặc mức cholesterol và điều trị bất kỳ tổn thương tim nào. Trong một số trường hợp, bạn có thể cần phẫu thuật hoặc một thủ tục y tế khác để điều trị bệnh tim. Điều trị cho mỗi người sẽ khác nhau, tùy thuộc vào loại biến chứng tim mạch.
Cuối cùng, nếu bạn phát triển bất kỳ triệu chứng nào của cơn đau tim, hãy tìm ngay sự trợ giúp y tế để điều trị sớm và có thể làm giảm thiệt hại tiềm tàng cho tim của bạn.
