Trong vài thập kỷ qua, nhồi máu cơ tim, đột quỵ – biến chứng của xơ vữa động mạch đã trở thành nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn thế giới. Sự gia tăng nhanh chóng về tỷ lệ mắc và tỷ lệ tử vong do xơ vữa động mạch khiến ta phải cảnh giác với căn bệnh này.
Nâng cao nhận thức về rủi ro mắc xơ vữa động mạch và các phương pháp chuẩn đoán bệnh sớm dường như là chiến lược hiệu quả nhất để phòng ngừa xơ vữa động mạch. Căn bệnh nguy hiểm này hình thành từ sớm và thậm chí còn không biểu hiện triệu chứng cụ thể.
Nếu bạn đang nghi ngờ mình bị xơ vữa động mạch, hãy độc thật kỹ bài viết dưới đây để nắm rõ triệu chứng về bệnh
Xơ vữa động mạch có những triệu chứng nào?
Xơ vữa động mạch là từng mảng xơ vữa được tạo thành từ chất béo, cholesterol và một số chất khác được tìm thấy trong máu, tích tụ bên trong thành động mạch và làm hẹp động mạch, hạn chế dòng chảy của máu chứa oxy đến các cơ quan và các bộ phận khác trong cơ thể.
Xơ vữa động mạch phát triển từ sớm và các triệu chứng của bệnh thường rất mơ hồ, khó nhận biết. Các triệu chứng từ trung bình đến nghiêm trọng, tùy thuộc vào động mạch bị ảnh hưởng.
Triệu chứng xơ vữa động mạch vành
Xơ vữa động mạch vành: động mạch vành cung cấp máu cho trái tim của bạn. Nếu chúng trở nên hẹp hoặc bị chặn bởi các mảng xơ vữa bạn có thể gặp các triệu chứng
- Đau thắt ngực
- Khó thở
- Cơn đau ngực có thể di chuyển vào vai, hàm, lưng hoặc cánh tay của bạn. Nó có xu hướng trở nên tồi tệ hơn khi bạn vận động quá sức ( leo cầu thang, vác đồ nặng) hoặc căng thẳng cảm xúc ( vui quá, buồn quá,..)
- Đau bụng
- Vã mồ hôi không lí do
- Buồn nô hoặc nô mửa
Triệu chứng xơ vữa mạch cảnh
Xơ vữa mạch cảnh: động mạch cảnh cung cấp máu giàu oxy từ tim lên não bị cản trở bởi các mảng xơ vữa sẽ có các triệu chứng
- Đau đầu dữ dội
- Hoa mắt chóng mặt, mất thăng bằng
- Yếu hoặc tê ở mặt hoặc chân tay
- Suy giảm về thị lực
- Khó phát âm, nói ngọng, khó khăn trong việc suy nghĩ từ để nói
- Suy giảm về thị lực
- Rối loạn vận động: đột ngột rơi đồ vật đang cầm trên tay
- Rối loạn trí nhớ: lúc nhớ, lúc quên, không phân biệt được người thân
Những triệu chứng này được gọi là thiếu máu não thoáng qua khi chúng chỉ kéo dài trong một khoảng thời gian ngắn. Tuy nhiên nếu những triệu chứng trên kéo dài quá 24h tức là bạn có nguy cơ đột ngụy trong tương lai gần
Triệu chứng xơ vữa động mạch ngoại biên
Động mạch ngoại biên cung cấp máu đi tay chân. Nếu chúng bị ngăn cản bởi những mảng xơ vữa sẽ xuất hiện triệu chứng
- Chuột rút cơ bắp
- Vết thương ở chi lâu lành
- Cảm thấy tay chân nặng nề
- Tím đầu chi
- Đau đớn ở chi: đau đớn khi đi lại mà mất đi khi nghỉ ngơi. Có thể không phải lúc nào bạn cũng bị đau; thay vào đó có thể chỉ là cảm giác bị bó chặt, nặng, vọp bẻ, hay yếu ở một hoặc hai chân. Đau cách hồi thường xuất hiện nhanh hơn khi bạn đi lên cao hay leo cầu thang. Theo thời gian, bạn sẽ cảm thấy đau khi đi những đoạn đường ngắn hơn, bởi vì động mạch khi đó đã bị hẹp nhiều hơn.
Triệu chứng xơ vữa động mạch thận
Động mạch thận cung cấp máu giàu oxy đến thận bị ngăn chặn bởi các mảng xơ vữa sẽ xuất hiện cấc triệu chứng
- Ăn mất ngon
- Khó tập trung
- Mệt mỏi, buồn nôn
- Đi tiểu nhiều về đêm
- Phù nề ở mặt, tay hoặc chân
- Ngứa hoặc tê (bất cứ nơi nào trong cơ thể của bạn)
Ai là người có nguy cơ mắc xơ vữa động mạch?
- Người huyết áp cao: Tăng huyết áp khiến nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao gấp 3 lần
- Người bị tiểu đường: Theo số liệu thống kê ở Việt Nam, số người bị tiểu đường mắc xơ vữa động mạch chiếm 70%
- Người hút thuốc lá: Khói thuốc lá khiến bạn có nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch cao gấp 4 lần
- Người béo phì: Béo phì làm tăng huyết áp dẫn đến xơ vữa động mạch
- Người cao tuổi: Theo nghiên cứu, nam trên 45 tuổi hay phụ nữ sau 55 tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao
- Di truyền: Trong gia đình bạn có người thân mắc các bệnh về tiểu đường, huyết áp cao thì tỷ lệ bạn bị xơ vữa động mạch cao hơn 2 lần so với người khác
Xơ vữa động mạch có nguy hiểm không?
Xơ vữa động mạch được ví như “sát thủ âm thầm” bởi nó không có biểu hiện cụ thể ở những giai đoạn đầu. Chỉ đến khi bệnh trở nặng mới xuất hiện biến chứng nguy hiểm đe dọa đến cuộc sống và tính mạng của con người. Nếu không được phát hiện sớm hoặc điều trị kịp thời, xơ vữa động mạch sẽ gây ra những hậu quả khôn lường.
- Nhồi máu cơ tim có thể gây đột tử nếu bạn bị xơ vữa động mạch vành
- Đột quỵ có thể khiến bạn tử vong hoặc liệt toàn thân nếu bạn mắc xơ vữa động mạch cảnh
- Hoại tử chân hoặc trường hợp xấu hơn khiến bạn cụt tay chân nếu bạn bị xơ vữa động mạch ngoại biên
- Suy thận làm mất các chức năng của thận nếu động mạch thận của bạn tổn thương
Mỗi năm, có 17 triệu người trên thế giới tử vong do ngồi máu cơ tim hoặc đột quỵ – là những biến chứng của bệnh xơ vữa động mạch. Con số 17 triệu đã tố cáo sự nguy hiểm mà căn bệnh xơ vữa động mạch đe dọa cuộc sống của con người
Khi nào bạn nên đi khám bác sĩ?
Khi bắt đầu có những triệu đơn giản như đau đầu, chán ăn, chân tay mệt mỏi, mất ngủ,.. Bạn không nên chủ quan hay đánh đồng những dẫu hiệu đó với các cơn cảm cúm bình thường mà nên đến gặp bác sĩ để được khám xét cụ thể
Nếu bạn nằm trong nhóm những người có nguy cơ mắc xơ vữa động mạch, dù bản thân còn khỏe và không hề có những triệu chứng bất thường nào xảy ra bạn vẫn nên đi khám sức khỏe định kì để xem xét hệ tuần hoàn nói chung và tim mạch nói riêng có gặp vấn đề gì hay không. Điều đó giúp chúng ta chủ động hơn tỏng việc phòng và chữa trị xơ vữa động mạch
Phương pháp chuẩn đoán xơ vữa động mạch
Nếu bạn nghi ngờ mình bị xơ vữa động mạch, bạn có hãy dựa vào các triệu chứng bên trên để kiểm tra liệu bạn có mắc bệnh hay không?
Trường hợp bạn vẫn không chắc chắn, cách tốt nhất bạn nên làm đó là tìm gặp bác sĩ để có thể được chuẩn đoán một cách cụ thể và chính xác. Để chẩn đoán tình trạng, bác sĩ kiểm tra tiền sử bệnh tật của bạn và làm kiểm tra thể chất. Các thủ tục chuẩn đoán bao gồm
- Kiểm tra chỉ số mắt cá chân: so sánh các huyết áp ở mắt cá chân và ở cánh tay để xác định bất kỳ sự co thắt nào trong lưu lượng máu
- Xét nghiệm máu: kiểm tra mức độ của một số chất béo, cholesterol, đường và protein trong máu của bạn
- Điện tâm đồ: Xét nghiệm này đo hoạt động điện của tim và có thể giúp xác định xem các bộ phận của tim có bị to ra, làm việc quá sức hoặc bị hư hại hay không
Xơ vữa động mạch nếu không được phát hiện và điều trị sớm sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng. Áp dụng lối sống lành mạnh như tập thể dục thường xuyên, ăn uống khoa học có thể giúp bạn ngăn ngừa hoặc trì hoãn chứng xơ vữa động mạch và những vấn đề mà nó có thể gây ra. Điều này, cùng với việc chăm sóc y tế liên tục, có thể giúp bạn tránh các vấn đề xơ vữa động mạch và sống một cuộc sống lâu dài, khỏe mạnh.
Mong rằng bài viết trên đã mang lại những thông tin bổ ích cho bạn và gia đình!
