Gan nhiễm mỡ được biết là chưa có thuốc đặc trị, bởi vậy là phương pháp hàng đầu cải thiện bệnh chính là thay đổi thói quen sống bao gồm chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh. Bởi vậy, bên cạnh những thực phẩm tốt cho gan, bạn cũng nên hạn chế những thực phẩm làm tổn thương gan, gây tích tụ mỡ gan nhiều hơn.
Gan nhiễm mỡ cần kiêng gì?
Bổ sung thực phẩm lành mạnh vào chế độ ăn uống là một cách để kiểm soát bệnh gan nhiễm mỡ. Tuy nhiên, điều quan trọng đối với những người mắc bệnh này là tránh hoặc hạn chế ăn một số loại thực phẩm khác.
Tránh chế độ ăn kiêng triệt để
Béo phì là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh gan nhiễm mỡ. Bởi vậy, giảm cân là một cách để hạn chế sự tích tụ mỡ. Tuy nhiên, hãy lưu ý rằng đó là giảm cân an toàn, không phải là nhịn ăn- ăn kiêng triệt để. Cơ thể cần có dinh dưỡng để hoạt động và làm việc, nếu bạn không nạp đủ thì càng khiến cho tình trạng sức khỏe suy yếu, gan cũng bị ảnh hưởng.
Giảm cân khuyến cáo cho người thừa cân hoặc béo phì không nên vượt quá 1 kg (2,2 lb) mỗi tuần. Chế độ ăn kiêng rất ít calo tuyệt đối nên tránh vì chúng có thể làm nặng thêm bệnh và làm tăng tình trạng viêm gan.
Bia rượu
Khi lượng cồn trong máu quá cao, chức năng gan này có thể bị gián đoạn, dẫn đến mất cân bằng hóa học. Nếu gan buộc phải trung hòa rượu liên tục, các tế bào gan có thể bị phá hủy hoặc thay đổi dẫn đến sự tích tụ mỡ (gan nhiễm mỡ) và các vấn đề nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như viêm (viêm gan do rượu) hoặc hình thành mô sẹo vĩnh viễn (xơ gan).
Tiêu thụ rượu có thể dẫn đến sự phát triển của bệnh gan nặng. Tiêu thụ 6,5 đến 13,5 ly mỗi ngày trong 10 đến 20 năm có thể dẫn đến viêm gan hoặc xơ gan. Bạn không nên uống rượu hàng ngày, hãy hạn chế nó xuống ít nhất có thể.
Fructose
Đường nhân tạo làm tăng lượng đường trong máu và có thể làm tăng chất béo trong gan. Tránh các loại đường có thể giúp giảm thiểu chất béo trong gan.
Các thực phẩm chứa nhiều fructose là:
- Kem đóng hộp
- Nước ngọt
- Nước trái cây đóng chai
- Một số loại sữa chua có hương vị
- Sản phẩm bánh (bánh ngọt, bánh ngọt, bánh ngọt, bánh nướng)
- Gia vị: nước sốt ngọt, sốt cà chua, mứt, thạch trái cây.
Nên đọc danh sách thành phần một cách cẩn thận để kiểm tra nồng độ fructose có trong sản phẩm và loại bỏ chúng khỏi giỏ hàng.
Natri
Lượng natri quá cao cũng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe gan của bạn. Mặc dù đây là những nghiên cứu động vật sơ bộ, nhưng kết quả đã chỉ ra rằng quá nhiều natri gây ra một số thay đổi ở gan bao gồm các tế bào bị biến dạng, tỷ lệ chết tế bào cao hơn và tỷ lệ phân chia tế bào thấp hơn.
Vì lượng natri cao có thể có nhiều tác động đến sức khỏe, bạn nên giảm nó.
- Mua thực phẩm không ướp muối hoặc ít natri. Hãy tìm những từ mà không có natri, ở mức thấp, ít hoặc không có muối muối trên bao bì.
- So sánh nhãn và chọn sản phẩm chứa ít natri nhất (mục tiêu dưới 360 mg mỗi khẩu phần).
- Lựa các loại thịt, thịt gia cầm, cá, hải sản và đậu phụ.
- Thu được đậu khô đóng hộp natri thấp.
- Tránh các thực phẩm đông lạnh và các bữa ăn nhanh.
- Đồ gia vị được đề xuất để thêm hương vị mà không cần thêm natri bao gồm: mù tạt khô, hạt tiêu, hành tây hoặc bột tỏi, gừng tươi, giấm balsamic, các loại thảo mộc (húng quế, oregano, v.v.), gia vị không muối và nước chanh .
Hạt tinh chế
Các loại ngũ cốc chế biến và tinh chế có mặt trong bánh mì trắng, mì trắng và gạo trắng. Các nhà sản xuất đã loại bỏ chất xơ từ các loại ngũ cốc được chế biến cao này, có thể làm tăng lượng đường trong máu khi cơ thể phá vỡ chúng.
Một nghiên cứu năm 2015 trên 73 người trưởng thành mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu cho thấy những người tiêu thụ ít ngũ cốc tinh chế có nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa thấp hơn – một nhóm các yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc bệnh tim và đột quỵ .
Mọi người có thể dễ dàng thay thế ngũ cốc tinh chế bằng khoai tây, các loại đậu, hoặc lúa mì nguyên hạt và ngũ cốc thay thế.
Thực phẩm chiên hoặc mặn
Tiêu thụ quá nhiều thực phẩm chiên hoặc mặn có khả năng làm tăng lượng calo và nguy cơ tăng cân. Thừa cân, béo phì là nguyên nhân phổ biến của bệnh gan nhiễm mỡ.
Lựa chọn cách chế biến hấp, luộc, nướng thay cho chiên, thay thế muối bằng cách thêm các loại gia vị và thảo mộc bổ sung vào bữa ăn là một cách tuyệt vời để tạo hương vị cho thực phẩm.
Gia vị cay nóng
Các đồ ăn cay nóng như gừng, tỏi, ớt, hồ tiêu,… nên được hạn chế sử dụng bởi chúng khiến cho chức năng gan suy giảm, gan khó bài tiết chất béo và tích tụ nhiều mỡ hơn.
Chất béo chuyển hóa
Các nguồn chính của chất béo bão hòa là cắt lạnh, thịt đỏ, bơ và các sản phẩm từ sữa giàu chất béo như phô mai và kem. Đối với chất béo chuyển hóa, chúng được tìm thấy chủ yếu trong các sản phẩm bánh ngọt và bánh, thực phẩm chiên như khoai tây chiên và bánh rán, … Từ hydro hóa trong danh sách thành phần có nghĩa là thực phẩm đó có chứa chất béo chuyển hóa.
Do đó, nên tập trung vào cá và hải sản, thịt gia cầm / trứng làm nguồn protein chính hoặc tìm hiểu về protein thực vật như các sản phẩm từ đậu nành hoặc rau quả (đậu Hà Lan, đậu lăng, đậu, đậu xanh, v.v. ) cũng như các loại hạt. Dầu thực vật như dầu ô liu hoặc dầu canola nên được ưu tiên khi nấu ăn.
Thực phẩm có sử dụng thuốc trừ sâu
Một số nghiên cứu cho thấy tiêu thụ nhiều thuốc trừ sâu cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe gan của bạn. Bạn càng ít tiêu thụ thuốc trừ sâu, hóa chất, kháng sinh hoặc hormone, gan của bạn càng ít phải hoạt động để lọc các chất này.
Tốt nhất, hãy chọn những thực phẩm hữu cơ, an toàn, có nguồn gốc rõ ràng, hoặc tự tay trồng rồi thu hoạch chúng nhé!
Gợi ý thực đơn 1 ngày của người bị gan nhiễm mỡ
Bữa ăn sáng
- 200 gram bột yến mạch nóng trộn với 2 muỗng cà phê. Bơ hạnh nhân và 1 quả chuối thái lát
- 1 tách cà phê với sữa ít béo hoặc sữa tách béo
Bữa trưa
- salad rau bina với giấm balsamic và dầu ô liu
- 85 gram gà nướng
- 1 củ khoai tây nướng nhỏ
- 1 chén bông cải xanh nấu chín, cà rốt hoặc rau khác
- 1 quả táo
- 1 ly sữa
Bữa xế
- 1 muỗng canh bơ đậu phộng và táo cắt lát.
Bữa tối
- 1 đĩa xà lách trộn nhỏ
- 85 gram cá hồi nướng
- 1 chén bông cải xanh nấu chín
- 1 cuộn ngũ cốc nguyên hạt
- 1 cốc hỗn hợp các loại quả mọng
- 1 ly sữa
Lưu ý khi điều trị bệnh gan nhiễm mỡ
Ngoài việc thay đổi chế độ ăn uống, dưới đây là một vài thay đổi lối sống khác mà bạn có thể thực hiện để cải thiện sức khỏe gan:
Tập thể dục: Vận động có thể giúp bạn giảm cân và kiểm soát bệnh gan. Đặt mục tiêu tập thể dục ít nhất 30 phút/ngày vào hầu hết các ngày trong tuần.
Giảm cholesterol: Theo dõi lượng chất béo và đường bão hòa của bạn để giúp kiểm soát mức cholesterol và chất béo trung tính. Nếu chế độ ăn kiêng và tập thể dục không đủ để giảm cholesterol, hãy hỏi bác sĩ về việc dùng thuốc.
Kiểm soát bệnh tiểu đường: Bệnh tiểu đường và bệnh gan nhiễm mỡ thường xảy ra cùng nhau. Chế độ ăn uống và tập thể dục có thể giúp bạn quản lý cả hai điều kiện. Nếu lượng đường trong máu của bạn vẫn còn cao, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để hạ thấp nó.
Sinh hoạt điều độ: Chế độ sinh hoạt cũng ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng gan của bạn. Tránh xa stress, tạo tâm trạng sảng khoái và có thời gian làm việc kết hợp nghỉ ngơi hợp lý.