Mật ong thường được dùng như một thay thế lành mạnh cho đường thông thường, vì nhiều lợi ích liên quan đến sức khỏe và hàm lượng chất chống oxy hóa trong mật ong. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng mật ong có chứa hàm lượng đường cao, do vậy, nếu có chỉ số mỡ máu cao thì không nên sử dụng. Bài viết này sẽ làm rõ câu hỏi mỡ máu cao có nên uống mật ong không dựa trên các nghiên cứu khoa học mới nhất.
Mật ong là gì?
Ong thợ sử dụng vòi để hút mật hoa từ các loại hoa. Mật hoa được đưa vào dạ dày mật để các enzyme thực hiện chuyển hóa từ mật hoa sang mật ong (loài ong có hai loại dạ dày: dạ dày mật sử dụng khi làm mật và dạ dày thường để chuyển hóa thức ăn). Sau khi về đến tổ ong thợ sẽ chuyển lượng mật hoa đang ở trong dạ dày mật sang cho ong thợ khác để tiếp tục thực hiện quá trình chuyển hóa thành mật ong.
Khi mật hoa được chuyển hóa hoàn toàn thành mật ong, ong thợ sẽ nhả mật ong vào tổ rồi dùng cánh để quạt bay hơi nước có trong mật cho đến khi mật ong đạt đến độ bão hòa (tỷ lệ nước ~17%) thì sẽ thực hiện niêm phong tổ lại, hoàn tất quá trình làm mật.
Người nuôi ong sẽ kích thích cho ong sản xuất dư thừa lượng mật ong trong tổ ong để có thể thu hoạch mà không gây hại cho đàn ong.
Mật ong có rất nhiều loại khác nhau, dựa trên loại hoa, phương pháp chiết xuất, dây chuyền sản xuất hay cách thức thanh trùng.
Mặc dù cấu hình dinh dưỡng khác nhau tùy thuộc vào loại, một muỗng canh mật ong (21 gram) thông thường sẽ có 64 calo và 17 gram carbs với ít chất béo, chất xơ và protein, một số vi chất dinh dưỡng , chẳng hạn như kali, sắt và kẽm.
Mỡ máu cao có nên uống mật ong?
Mật ong chứa chất chống oxy hóa cao
Mật ong chất lượng cao rất giàu một số chất chống oxy hóa quan trọng – chẳng hạn như axit phenolic và flavonoid – có thể hỗ trợ cải thiện sức khỏe được tốt hơn. Chất chống oxy hóa là các hợp chất giúp chống lại các gốc tự do gây bệnh, do đó làm giảm nguy cơ tổn thương tế bào oxy hóa.
Các nhà nghiên cứu tại Đại học Illinois tại Urbana-Champaign đã phát hiện ra rằng mật ong chứa hàm lượng chất chống oxy hóa tương đương với nhiều loại trái cây và rau quả như rau bina, táo, chuối, cam và dâu tây. Tuy nhiên, bạn sẽ phải ăn một lượng mật ong rất nhiều để có được cùng một lượng chất chống oxy hóa tương đương từ một miếng trái cây. Mật ong có tác dụng “bảo vệ nhẹ”, vì vậy, không thể thay thế được trái cây và rau quả.
Mặc dù vậy, tiến sĩ Nicki Engeseth – tác giả nghiên cứu cho biết thêm một lượng nhỏ mật ong có thể tăng cường hiệu quả của chế độ ăn uống lành mạnh cho tim và giúp kiểm soát mức cholesterol . “Bạn có thể sử dụng mật ong để thay thế loại chất làm ngọt nào đó, như đường, và điều này có thể đóng góp một lượng đáng kể chất chống oxy hóa trong bữa ăn của bạn”.
Trên thực tế, Engeseth và các đồng nghiệp đã phát hiện ra rằng uống hỗn hợp khoảng 4 muỗng mật ong với 0,5 lít nước đã cải thiện mức độ chống oxy hóa trong máu của 25 người đàn ông tham gia nghiên cứu kéo dài 5 tuần. Các nhà nghiên cứu cho biết đây là lần đầu tiên mật ong được chứng minh là có tác dụng chống oxy hóa lành mạnh ở người.
Một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm trước đó của cùng một nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra rằng mật ong đen thường có nồng độ chất chống oxy hóa cao nhất. Phát hiện của họ đã được trình bày tại cuộc họp thường niên của Hiệp hội Hóa học Hoa Kỳ. Tài trợ cho nghiên cứu này là Ủy ban Mật ong Quốc gia Hoa Kỳ.
Mật ong giúp làm giảm cholesterol xấu, tăng lượng cholesterol tốt
Thường xuyên sử dụng mật ong chất lượng cao trong chế độ ăn uống có thể cải thiện các khía cạnh khác nhau cho sức khỏe tim mạch.
Một nghiên cứu được công bố trên “Tạp chí khoa học thế giới”, những người tham gia nghiên cứu tiêu thụ 70g mật ong trong 30 ngày. Nhóm thử nghiệm cho thấy họ đã giảm 3% cholesterol, trong khi một nghiên cứu tương tự được công bố trên “Tạp chí thực phẩm thuốc” cho thấy các tình nguyện viên đã giảm 8% tổng lượng cholesterol.
Nhiều nghiên cứu cũng kết luận rằng mật ong không chỉ làm giảm cholesterol toàn phần, mà còn giảm được cholesterol xấu LDL. “Tạp chí Thế giới Khoa học” cho thấy mức giảm LDL là 5,8%. Những người tham gia “Tạp chí thực phẩm thuốc” có mức giảm cholesterol LDL trung bình là 11%.
Ngoài ra, kết luận của các nghiên cứu này cũng chỉ ra mật ong giúp tăng cholesterol tốt HDL. “Tạp chí khoa học thế giới” cho thấy mức tăng 3,3% của HDL cholesterol. Những người tham gia “Tạp chí thực phẩm thuốc” đã tăng 2% HDL. Sự gia tăng này rất thú vị vì mức HDL cao hơn có thể giúp loại bỏ LDL cholesterol ra khỏi máu.
Các nghiên cứu khác trên động vật đã phát hiện ra rằng bổ sung mật ong có thể làm giảm huyết áp tâm thu và một yếu tố nguy cơ chính khác của bệnh tim.
Mật ong thúc đẩy chữa lành vết thương
Trong nhiều nền y học cổ truyền, như Ayurveda của Ấn Độ, mật ong được bôi trực tiếp lên da để hỗ trợ chữa lành vết thương.
Điều này được cho là do đặc tính kháng khuẩn của mật ong và khả năng làm giảm sự phát triển của vi sinh vật có thể gây nhiễm trùng.
Trong một nghiên cứu nhỏ, bôi trực tiếp mật ong manuka vào vết loét chân do tiểu đường cũng có hiệu quả như băng vết thương thông thường và thúc đẩy quá trình lành vết thương ở 97% vết loét.
Tương tự, một nghiên cứu khác ở 30 người cho thấy thêm mật ong vào băng vết thương giúp tăng khả năng chữa lành trong khoảng 43% bệnh loét chân do tiểu đường sau ba tháng.
Trong khi đó, những nghiên cứu khác cũng cho thấy mật ong có thể là một điều trị hữu ích cho các tình trạng da, như bệnh vẩy nến, viêm da và mụn rộp.
Mật ong chứa nhiều đường
Mật ong chứa nhiều đường và calo, khoảng 64 calo trong một muỗng canh 21 gram. Trong khi điều này có vẻ không nhiều, nhưng nếu tiêu thụ nhiều mỗi ngày có thể khiến lượng calo của bạn tăng lên.
Theo thời gian, nó có thể dẫn đến tăng cân – đặc biệt nếu việc điều chỉnh chế độ ăn uống tổng không được thực hiện để chia sẻ bớt lượng calo dư thừa này.
Mật ong cũng có lượng đường cao, được cơ thể tiêu hóa nhanh chóng và có thể khiến lượng đường trong máu của bạn tăng đột biến. Năng lượng lại được lưu trữ trong cơ thể dưới dạng chất béo và đường. Vì thế sử dụng mật ong nhiều sẽ gây tiềm năng tăng cân lâu dài.
Ngoài ra, lượng đường quá nhiều có thể gây các bất lợi khác cho sức khỏe của bạn. Các nghiên cứu cho thấy chế độ ăn nhiều đường có thể liên quan đến béo phì, bị viêm, kháng insulin, các vấn đề về gan và bệnh tim.
Lượng đường dư thừa cũng có thể liên quan đến nguy cơ trầm cảm, mất trí nhớ và thậm chí một số loại bệnh ung thư.
Do đó, cách tốt nhất để tận dụng các lợi ích tiềm năng liên quan đến mật ong là lựa chọn một nhãn hiệu chất lượng cao và sử dụng nó để thay thế các chất làm ngọt không lành mạnh, chẳng hạn như xi-rô ngô hàm lượng cao fructose hoặc đường tinh luyện.
Tuy nhiên, hãy tiêu thụ ở mức vừa phải để giảm thiểu các nguy cơ tác dụng phụ đối với sức khỏe.
Mật ong tốt hơn đường tinh luyện
Mặc dù mật ong chứa nhiều đường và calo, nhưng nó vẫn là lựa chọn tốt hơn đường tinh luyện.
Đường tinh luyện có rất ít lợi ích về mặt dinh dưỡng. Ngược lại, mật ong mang lại cho bạn nhiều chất chống oxy hóa – bao gồm axit phenolic và flavonoid.
Thêm vào đó, một nghiên cứu ở 48 người mắc bệnh tiểu đường loại 2 cho thấy: mặc dù mật ong làm tăng lượng đường trong máu, nhưng nó có thể không ngang với đường.
Các nghiên cứu cũng cho thấy rằng sử dụng mật ong thay cho đường có thể làm giảm triglyceride, cũng như cholesterol xấu LDL.
Tuy nhiên, tuy mật ong có thể là một lựa chọn tốt hơn so với đường tinh luyện, nó vẫn nên được tiêu thụ ở mức độ vừa phải, để ngăn ngừa tác dụng phụ đối với sức khỏe của bạn.
Mật ong có nhiều lợi ích cho sức khỏe như giúp giảm cholesterol, chữa lành vết thương và ngăn ngừa tình trạng oxy hóa trong máu. Tuy nhiên, tiêu thụ quá nhiều có thể gây ra tác dụng phụ do hàm lượng đường và calo cao trong mật ong.
Vì vậy, tốt nhất là bạn hãy sử dụng mật ong như một dạng thay thế các loại đường khác, và sử dụng nó một cách điều độ. Nếu làm được như vậy, mật ong sẽ là một phần rất tốt trong chế độ ăn uống lành mạnh, phòng chống mỡ máu cao của bạn.
Cách dùng mật ong để hạ mỡ máu
Gừng tươi cạo sạch vỏ rồi thái thành từng lát mỏng, cho khoảng 4-6 lát vào nước lọc, dung lượng khoảng 2 cốc. Đổ nước vào nồi đun sôi rồi để lửa nhỏ lửa khoảng 10 phút thì tắt bếp. Đổ nước gừng vừa đun ra ly, cho mật ong và nước cốt chanh vào khuấy đều là có thể thưởng thức.
Gừng tươi bỏ vỏ, đập dập, rồi cho vào cốc nước nóng. Chờ nước gừng nguội bớt, cho 2 thìa cafe tinh bột nghệ, chú ý cho vào khi nước ấm chứ không dùng nước sôi, tránh làm giảm lượng curcumin trong nghệ. Ngâm khoảng 10 phút rồi dùng rây lọc lấy nước, bỏ bã. Cho thêm mật ong hoặc sữa đặc vào tùy theo khẩu vị của bạn. Khi thưởng thức bạn có thể thái vài lát chanh mỏng cho vào ly với 1 chút bột quế để tăng mùi thơm và vị ngon cho đồ uống.
Trộn một thìa bột bồ công anh vào nước nóng, để trong vài phút sau đó uống. Bạn có thể thêm một ít mật ong để cải thiện hương vị. Uống một ly, hai đến ba lần một ngày trong vài tuần. Chú ý, người bệnh đái tháo đường không nên sử dụng bồ công anh.
Trộn một muỗng canh giấm táo, một thìa mật ong và một ly sữa ấm. Uống hỗn hợp này trước bữa ăn. Thực hiện việc này trong nhiều tháng một cách đều đặn.
Chuẩn bị 4 tép tỏi, gừng 1 củ (đường kính 3cm), nước cốt chanh 125ml (4 quả), nước sôi để nguội 2 lít, mật ong 336g. Tỏi bóc vỏ xay cùng với gừng, đổ nước cốt chanh và nước vào hỗn hợp trên, cho mật ong, khuấy đều hỗn hợp, cho vào bình thủy tinh, để ít nhất 5 ngày ở nơi tối, mát mẻ. Cũng có thể để trong tủ lạnh. Uống 2 thìa/lần hoặc pha loãng 2 thìa với 1 cốc nước rồi uống vào lúc đói hoặc trước mỗi bữa ăn. Không uống liên tục quá 2 tuần.
Chuẩn bị sơn dược 500 gam, bột mì 150 gam, đường trắng 150 gam, hạt hồ đào, trái cây thập cẩm, mật ong, mỡ heo và một ít tinh bột. Sơn dược bỏ vỏ, rửa sạch, hấp chín. Hạt hồ đào rang chín, nghiền nhỏ. Sơn dược trộn với bột mì thành cục, nặn thành bánh hình tròn, bày hạt hồ đào, trái cây thập cẩm lên, cho vào vỉ hấp và hấp trong khoảng 20 phút. Sau đó lấy ra rưới 1 lớp mật ong lên bánh là sử dụng được.